ABD’nin Türkiye’ye Yapay Zeka Çip Kısıtlaması: Ekonomik Etkiler ve Alternatifler
ABD, yapay zeka alanında kritik öneme sahip yüksek performanslı çiplerin ihracatına yönelik kısıtlamalarını genişletti ve Türkiye’yi de bu listeye dahil etti. NVIDIA’nın A100 ve H100 gibi ileri seviye çiplerinin Türkiye’ye satışının durdurulması, özellikle yapay zeka ve büyük veri işleme sektörlerinde faaliyet gösteren şirketleri ve akademik çalışmaları doğrudan etkileyebilir.
Türkiye Ekonomisi Üzerindeki Etkileri
Bu kısıtlama, Türkiye’deki teknoloji girişimlerinin gelişim sürecini yavaşlatabilir ve maliyetleri artırabilir. Yapay zeka, makine öğrenimi ve büyük veri analitiği gibi alanlarda faaliyet gösteren firmalar, gelişmiş çiplere erişim konusunda zorluk yaşayabilir.
Borsa İstanbul’da teknoloji sektörüne yatırım yapan bazı şirketlerin hisselerinde dalgalanmalar görülürken, ABD’de kısıtlama kararının ardından NVIDIA hisseleri %3,8 değer kaybetti. Öte yandan, Çin merkezli çip üreticisi SMIC’in hisseleri Hong Kong Borsası’nda %5 yükseldi. Bu durum, Çin’in kendi çip üretim kapasitesini artırma çabalarını hızlandırabilir.
Türkiye Alternatif Tedarikçiler Arayışında
ABD’den gelen kısıtlamalar sonrası Türkiye, Avrupa ve Asya’daki çip üreticileriyle iş birliği yaparak alternatif tedarik yolları arayabilir. Tayvan, Güney Kore ve Çin gibi ülkelerde üretilen çiplerin temini konusunda girişimlerde bulunulabilir. Aynı zamanda, yerli çip üretimini teşvik etmek ve uzun vadede bağımsız bir ekosistem oluşturmak adına Ar-Ge yatırımları artırılabilir.
ABD’nin aldığı bu karar, kısa vadede Türkiye’nin yapay zeka ekosisteminde aksamalara yol açabilir. Ancak uzun vadede alternatif tedarik zincirlerinin oluşturulması ve yerli üretime yönelme stratejileri ile bu kısıtlamaların etkileri azaltılabilir. Türkiye’nin bu süreçte teknoloji alanındaki bağımsızlığını güçlendirecek adımlar atması, küresel rekabette elini güçlendirebilir.
